CHEMIA

CO TAK ŁADNIE PACHNIE? - ESTRY

Powstały w reakcji kwasu karboksylowego z alkoholem pod wpływem stężonego H2S04 produkt należy do związków chemicznych o charakterystycznym, najczęściej ładnym zapachu. Grupa ta to estry. To właśnie estry są przyczyną pięknych zapachów kwiatów, owoców i używanych, np. do produkcji kosmetyków, olejków zapachowych.

Reakcję kwasów z alkoholami prowadzącą do powstania estru nazywa się reakcją estryfikacji.

W równaniu reakcji otrzymywania estru strzałki zostały zaznaczone w obie strony. Zapis taki oznacza, że powstające produkty - ester i woda - reagują ze sobą, tworząc z powrotem alkohol i kwas. Tak więc reakcja estryfikacji mimo zastosowanego katalizatora nie przebiega do końca.

OGÓLNY WZÓR ESTRÓW

 R1 - COO - R2

lub

                 O

                 I

CnH2n+1 - C = O

R1 - alkil pochodzący od kwasu karboksylowego po oderwaniu grupy karboksylowej

R2 - alkil pochodzący od alkoholu po oderwaniu grupy hydroksylowej

ZAPACHY ESTRÓW

MRÓWCZAN BUTYLU (HCOOC4H9) - ZAPACH ŚLIWEK

MAŚLAN METYLU (C3H7COOCH3) - ZAPACH JABŁEK

OCTAN PROPYLU (CH3COOC3H7)

MRÓWCZAN ETYLU (HCOOC2H5)

PRZYKŁADOWE ESTRY

ZASTOSOWANIE ESTRÓW

• przemysł kosmetyczny
• przemysł farmaceutyczny
• przemysł spożywczy
• wyrób alkoholi
• produkcja lakierów i farb
• procesy biochemiczne